برفک واژن چیست؟
برفک واژن (Vaginal thrush) که به‌عنوان کاندیدازیس واژن (Vaginal candidiasis) نیز شناخته شده است، یک نوع عفونت قارچی واژن است. عامل اصلی بروز این مورد از واژینیت یا التهاب واژن، نوع خاصی از مخمر به نام کاندیدا است که به طور طبیعی در محیط واژن زندگی می‌کند. فاکتورهای خطر زیادی می‌توانند باعث افزایش تکثیر آن و بروز علائم برفک واژن مانند قرمزی، خارش و سوزش ناحیه واژن یا فرج (بافت‌های دهانه واژن) و خروج ترشحات غیر طبیعی از کانال واژن شود.
معمولا از هر ۴ زن، ۳ نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بسیاری از زنان دو بار در سال آن را تجربه می‌کنند. اگرچه عفونت قارچی واژن یک عفونت مقاربتی محسوب نمی‌شود اما با وجود فعالیت جنسی منظم ، خطر ابتلا به آن افزایش می‌یابد.
قابل ذکر است که عامل اصلی ابتلا به نوع دیگری از عفونت واژن یعنی عفونت باکتریایی، رابطه با شریک جنسی آلوده است. به‌همین‌دلیل، عفونت‌های باکتریایی واژن از نوع عفونت مقاربتی هستند. خوشبختانه برای درمان برفک در واژن، امکان مصرف داروهای خوراکی و موضعی زیادی وجود دارد. اگر عفونت‌های قارچی مکرر دارید، چهار بار یا بیشتر در یک سال، ممکن است به یک دوره درمانی طولانی‌تر نیاز داشته باشید. به‌همین‌دلیل، به‌محض بروز علائم این بیماری باید با پزشک متخصص زنان اصفهان مشورت کنید تا از عود دوباره آن جلوگیری شود.
مطالب خواندنی و آموزنده متخصص زنان اصفهان دکتر فهیمه ثابت :
- تفسیر نتایج آزمایش خون بارداری
- عوارض کم کاری تیروئید در بارداری
- کم کاری تیروئید در بارداری
- چرا بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی می شویم؟
- متخصص زنان اصفهان
- کولپوسکوپی برای اچ پی وی
- دانستنی های لابیاپلاستی
- آزمایش خون بارداری
- تولد نوزاد ناز و دوست داشتنی
- رایان کوچولو عزیز
برفک واژن چه علائمی دارد؟
علائم عفونت قارچی برفک واژن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس خارش و تحریک در واژن و فرج
- احساس سوزش و درد به‌ویژه در هنگام مقاربت یا هنگام ادرار کردن
- قرمزی و تورم فرج
- بروز بثورات پوستی در واژن
- ترشحات غلیظ، سفیدرنگ و بدون بو با بافت پنیری‌شکل
- خروج ترشحات آبکی از واژن
علت ابتلا به برفک یا کاندیدیازیس واژن
تکثیر قارچ کاندیدا آلبیکنس مسئول بیشتر عفونت‌های مخمری واژن است. واژن شما به طور طبیعی دارای ترکیب متعادلی از مخمرها (مانند کاندیدا) و باکتری‌ها است. در واقع وجود برخی از باکتری‌ها (لاکتوباسیلوس) از رشد بیش‌ازحد مخمرها جلوگیری می‌کند.
عوامل زیادی می‌توانند این تعادل را مختل و باعث رشد بیش‌ازحد کاندیدا یا نفوذ قارچ به لایه‌های سلولی عمیق‌تر واژن شوند. در این شرایط علائم و نشانه‌های عفونت قارچی برفک واژن بروز می‌کنند. تجربه نشان داده است که رشد زیاد مخمر می‌تواند ناشی از وجود فاکتورهای خطر زیر باشد:
- مصرف بیش‌ازحد و مداوم انواع آنتی‌بیوتیک که باعث بروز عدم تعادل در فلور طبیعی واژن می‌شود.
- بارداری
- دیابت کنترل‌نشده
- ضعیف شدن سیستم ایمنی در اثر مصرف داروها مانند شیمی‌درمانی یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند ایدز
- مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی یا هورمون‌درمانی که باعث افزایش سطح استروژن می‌شوند.
بهتر است بدانید که کاندیدا آلبیکنس رایج‌ترین نوع قارچی است که باعث بروز برفک واژن می‌شود. درمان عفونت‌های مخمری ناشی از انواع دیگر قارچ کاندیدا می‌تواند دشوارتر باشد و معمولا نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تری دارد.
آیا امکان پیشگیری از بروز برفک واژن وجود دارد؟
شما اغلب می‌توانید با ایجاد چند تغییر در شیوه زندگی خود از بروز عفونت قارچی واژن پیشگیری کنید. مثلا همیشه لباس زیر نخی و گشاد بپوشید تا امکان برودت هوا فراهم شود. قارچ‌ها عاشق نواحی نمناک هستند. از سایر راهکارهای موثر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دوش واژینال استفاده نکنید زیرا می‌تواند باکتری‌هایی که قارچ‌ها را کنترل می‌کنند، بکشد.
- از استفاده از دئودورانت‌های واژینال زنانه خودداری کنید.
- از تامپون یا پدهای معطر استفاده نکنید.
- در اسرع وقت لباس‌های خیس خود مخصوصا مایو را عوض کنید.
- در صورت لزوم از روان‌کننده‌ها یا لوبرکنت‌های بر پایه آب استفاده کنید، زیرا لوبریکنت‌های روغنی محرک هستند.
- رژیم غذایی سالم و متنوعی داشته باشید و استرس روانی خود را مدیریت کنید.
اگر دیابت دارید، مهم است که سطح قند خون خود را تا حد ممکن نزدیک به نرمال نگه دارید. کنترل دیابت می‌تواند به پیشگیری از بروز عفونت‌های قارچی واژن کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگرچه بروز عفونت مخمری واژن اتفاق رایجی است، اما درمان سریع آن می‌تواند به کاهش علائم ناراحت‌کننده در عرض چند روز کمک کند. با شناخت فاکتورهای خطر خود می‌توانید از بروز عفونت‌های بعدی جلوگیری کنید. توصیه می‌کنیم در شرایط زیر حتما برای ملاقات با پزشک متخصص زنان و زایمان اقدام کنید:
- اولین بار است که علائم برفک واژن را تجربه می‌کنید.
- شما مطمئن نیستید که آیا عفونت قارچی دارید یا خیر.
- علائم شما پس از درمان با کرم‌ها یا شیاف‌های ضد قارچ واژینال تسکین نمی‌یابد.
- علائم دیگری مانند خونریزی واژن در شما ایجاد یا شدت علائم قبلی بدتر شده است.
- عفونت‌های قارچی مکرر دارید که هرکدام بیش از ۲ ماه طول می‌کشند.
