علت خونریزی بعد از رابطه جنسی چیست و درمان آن
خونریزی بعد از رابطه جنسی به چه معناست؟ خونریزی پس از رابطه (Postcoital bleeding) به خونریزی ناحیه تناسلی به‌خصوص واژن خانم بعد از برقراری رابطه جنسی اشاره دارد. تخمین زده شده است که ۰.۷ تا ۹ زنان غیر یائسه خونریزی بعد از رابطه جنسی را تجربه می‌کنند. از طرفی، ۶۳ درصد از خانم‌های یائسه به‌دلیل خشکی واژن، ممکن است دچار این مشکل شوند.
اما خونریزی بعد از رابطه جنسی چه دلایلی می‌تواند داشته باشد؟ اگرچه خونریزی خفیف گاه‌به‌گاه معمولاً دلیلی برای نگرانی ندارد اما اگر عوامل خطر خاصی دارید یا یائسگی را پشت سر گذاشته‌اید، خونریزی پس از مقاربت مستلزم مراجعه به پزشک متخصص زنان اصفهان است.
از نظر پزشکان اگر خونریزی واژینال بعد از رابطه جنسی مربوط به قاعدگی یا برقراری اولین رابطه جنسی باشد، جز خونریزی بعد از رابطه محسوب نمی‌شود. خونریزی بعد از رابطه خطرناک است اگر نشانه‌ای از عفونت، بیماری‌های زنانگی یا سرطان رحم باشد.
مطالب خواندنی و آموزنده متخصص زنان اصفهان دکتر فهیمه ثابت :
- عوارض آمپول پرولوتون در بارداری
- دیدار با خانواده دوست داشتنی
- علل و علائم سرطان سینه در دختران
- متخصص زنان اصفهان
- دکتر فهیمه ثابت و تولد کوروش عزیز
- آمپول پرولوتون در بارداری
- تفاوت کیست و تومور سینه
- ماساژ پرینه و مزایای آن
علت خونریزی واژن در هنگام یا بعد از رابطه جنسی چیست؟
یکی از سوالات رایج بسیاری از خانم‌ها این است که چرا بعد از نزدیکی دچار لکه‌بینی می‌شوم؟ خونریزی بعد از رابطه جنسی از نظر پزشکی ممکن است در هر سنی رخ دهد. در افراد جوان‌تر که به یائسگی نرسیده‌اند، منبع خونریزی معمولا دهانه رحم است که به‌صورت خونریزی یا لکه‌بینی واژینال خود را نشان می‌دهد. در زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، منبع خونریزی متنوع‌تر است. می‌تواند ناشی از دهانه رحم، رحم، لابیا و مجرای ادرار باشد.
از نظر علت خونریزی بعد از نزدیکی، سرطان دهانه رحم بزرگترین نگرانی است. این مسئله برای خانم‌های یائسه بیشتر صادق است. با این حال، خونریزی پس از رابطه به احتمال زیاد ناشی از یک بیماری شایع است. به طور کلی، از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جراحت می‌تواند علت خونریزی بعد از رابطه جنسی باشد
اصطکاک و ساییدگی بیش‌ازحد حین رابطه جنسی می‌تواند به‌راحتی باعث پارگی و بروز بریدگی‌های کوچک در بافت‌های حساس ناحیه تناسلی به‌خصوص واژن شود. گاهی خونریزی بعد از نزدیکی بدون دخول در اثر جراحت لابیا و مجرای ادرار اندام تناسلی است. این مسئله معمولا بعد از تجاوز یا تجربه روابط جنسی خشن رخ می‌دهد. - زایمان طبیعی نیز می‌تواند باعث کشیدگی و پارگی بافت‌های واژن شود و گاهی اوقات آن‌ها را آسیب‌پذیرتر کند. به‌همین‌دلیل، خونریزی بعد از رابطه بعد از زایمان گاهی طبیعی است.
- معمولا در اولین رابطه جنسی، یک بخش کوچک از پوست واژن به نام پرده بکارت کشیده و پاره شده و باعث خونریزی جزئی می‌شود. اما در این شرایط خونریزی بعد از رابطه چند روز طول می‌کشد؟ این مسئله ممکن است ۱ تا ۲ روز طول بکشد.
- رابطه در پریودی یا نزدیکی قاعدگی نیز می‌تواند باعث ایجاد جراحت و خونریزی بعد از رابطه جنسی شود. زیرا سطح استروژن بدن بسیار کاهش پیدا کرده است و واژن، دهانه رحم و رحم بسیار آسیب‌پذیر هستند. از طرفی ممکن است بخشی از خون مشاهده شده ناشی از قاعدگی باشد. به‌همین‌دلیل، نزدیکی قاعدگی اصلا توصیه نمی‌شود.
قابل ذکر است که برخی از خانم‌ها به‌دلیل ناهنجاری‌های آناتومیکال، شکل متفاوتی از اندام تناسلی را دارند که ممکن است احتمال اصطکاک دردناک و پارگی آن حین رابطه افزایش دهد.
خشکی واژن از علل خونریزی بعد از رابطه جنسی
بافت‌های تولیدکننده مخاط مانند مواردی که در دیواره واژن هستند، ممکن است به دلایل مختلفی قدرت تولید ترشحات مخاط حین رابطه جنسی را از دست بدهند و خانم دچار خشکی واژن شود. هنگامی‌که پوست خشک می‌شود در برابر آسیب بسیار آسیب‌پذیر می‌شود.
معمولا علت خونریزی بعد از سکس خانم‌های یائسه همین مسئله است. زیرا بدن با شوک کاهش سطح استروژن مواجه شده است. استروژن هورمونی است که مسئول تنظیم دستگاه تناسلی شماست. از سایر علل خشکی واژن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سندرم تناسلی-ادراری یائسگی (GSM): بروز این عارضه در افرادی‌که در دوران پیش از یائسگی یا بعد از آن هستند، شایع است. کاهش سطح استروژن بدن باعث آتروفی واژن و کاهش ضخامت و کشش بافت آن می‌شود. در کنار کاهش ترشحات مخاط، خشکی واژن در این شرایط طبیعی است.
- آسیب یا برداشتن تخمدان: حوادث شدیدی که به تخمدان‌ها آسیب می‌رسانند یا شرایطی که منجر به برداشتن آن‌ها می‌شوند، بزرگترین منبع استروژن بدن را از حذف می‌کنند. کاهش استروژن مساوی با بروز خشکی واژن است. سطوح پایین استروژن خاصیت ارتجاعی واژن شما را کاهش می‌دهد. بافت‌های واژن شکننده‌تر می‌شوند، جریان خون کمتری دارند و بیشتر در معرض پارگی و تحریک هستند. این مسئله می‌تواند منجر به ناراحتی، درد و خونریزی در حین رابطه جنسی شود.
- زایمان و شیردهی: اگرچه در دوران بارداری، سطح استروژن بسیار بالاست اما میزان این هورمون تقریبا بلافاصله پس از زایمان کاهش می‌یابد، زیرا می‌تواند در تولید شیر مادر اختلال ایجاد کند. بنابراین خونریزی بعد از رابطه بعد از زایمان گاهی به این علت است.
- داروهایی که با استروژن تداخل می‌کنند یا بدن را کم آب می‌کنند: خشکی واژن می‌تواند ناشی از مصرف داروهای ضد استروژن، داروهای سرماخوردگی یا آنفولانزا، استروئیدها، آرام‌بخش‌ها، چندین داروی ضد افسردگی و مسدودکننده‌های کلسیم یا کانال بتا باشد.
- مواد شیمیایی و سایر محرک‌ها: آلرژن‌ها و مواد شیمیایی موجود در جکوزی‌ها، استخرها، محصولاتی مانند شوینده‌های لباسشویی، روان‌کننده‌های معطر و کاندوم‌ها همگی می‌توانند باعث خشکی واژن شوند.
- دوش گرفتن: حمام مکرر می‌تواند بافت‌های واژن را تحریک و خشک کند.
- انجام آمیزش قبل از برانگیختگی: در طول برانگیختگی جنسی، بافت‌های واژن روان‌کننده‌های طبیعی ترشح می‌کنند که به جلوگیری از خشکی و اصطکاک آسیب‌رسان به واژن در حین مقاربت کمک می‌کند.
انواع روش‌های درمان پزشکی خونریزی بعد از رابطه جنسی
در صورت موثر نبودن درمان خانگی، باید به فکر درمان پزشکی تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان باشید. از روش‌های رایج درمان لکه‌بینی حین رابطه جنسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از مرطوب‌کننده‌های واژن
- مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌هایی مانند سوزاک، سیفلیس و کلامیدیا
- مصرف داروها برای عفونت‌های ویروسی
- جراحی، کرایوتراپی یا الکتروکوتر در موارد اکتروپیون دهانه رحم
- برداشتن پولیپ‌ها، به‌ویژه پولیپ‌هایی که باعث خونریزی قابل توجه می‌شوند.
- جراحی یا درمان سرطان
- استروژن‌درمانی واژن با دوز کم، به‌شکل کرم، شیاف یا حلقه برای خشکی واژن
- مراجعه به پزشک
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
هر زمانی‌که خونریزی پس از مقاربت شدید، مکرر یا بیش از چند ساعت ادامه داشت، با پزشک مشورت کنید. به‌خصوص اگر همزمان با علائم زیر باشد:
- سوزش واژن یا خارش واژن
- خروج ترشحات غیر طبیعی از واژن
- درد شدید شکم
- حالت تهوع، استفراغ یا بی‌اشتهایی
- سوزش هنگام ادرار یا در حین مقاربت
- درد پایین کمر
- خستگی و ضعف غیر قابل توضیح
- سردرد یا سبکی سر
- رنگ‌پریدگی پوست
