بارداری در افراد مبتلا به میاستنی گراویس چگونه است؟
مدیریت میاستنی گراویس (MG) در دوران بارداری نیاز به مهارتهای ویژهای دارد. زیرا هم بیماریها و هم درمان آن میتواند اثرات مخربی بر مادر و جنین داشته باشد. میاستنی گراویس به صورت عمده، اغلب زنان را در دهه دوم و سوم زندگی، یعنی سنین باروری تحت تاثیر خود قرار میدهد. تشدید MG احتمالاً در سه ماهه اول و دوره پس از زایمان رخ میدهد.
میاستنی گراویس (Myasthenia gravis) را میتوان در دستهبندی بیماریهای نادر طولانیمدت قرار داد. در پاسخ بیماری میاستنی گراویس چیست میتوان گفت، این بیماری سبب ضعف عضلانی میشود. این بیماری نادر میتواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال میاستنی گراویس در نوزادان نیز دیده میشود. علائم میاسنتی گراویس ارثی ممکن است با ضعف عمومی در بازوها و پاها و تاخیر در مهارتهای حرکتی مانند خزیدن، نشستن و راه رفتن شروع شود.
نوزادان ممکن است در تغذیه مشکل داشته باشند و پلکهای ضعیف و کنترل ضعیف سر داشته باشند. علائم MG نوجوانان ممکن است به تدریج طی هفته ها یا ماه ها شروع شود. اما به صورت کلی این بیماری معمولا میاستنی گراویس در بزرگسالان، زنان زیر ۴۰ سال و مردان بالای ۶۰ سال شروع میشود.
علائم میاستنی گراویس چیست؟
میاستنی گراویس باعث ضعف عضلانی میشود. میاستنی گراویس اغلب ابتدا چشم و صورت را درگیر میکند، اما به مرور زمان به سایر قسمتهای بدن نیز سرایت میکند. شدت ضعف این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. زمانی که خسته هستید بدتر شده و بعد از استراحت شرایط بهتر میشود.
در برخی افراد، این علائم میتواند همراه با محرکهای دیگری مانند استرس، عفونتها و داروهای خاص نیز همراه باشد.
آیا امکان بارداری برای مبتلایان به بیماری میاستنی وجود دارد؟
برای بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری همواره این سوال مطرح میشود که آیا بارداری با میاستنی گراویس ممکن است. پاسخ به این سوال به طور کلی بله است. اما برای انجام این کار عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شود.
در واقع کلید نتیجه موفقیتآمیز در دوران بارداری مراقبتهای چند رشتهای شامل متخصصان زنان و زایمان، متخصصان مغز و اعصاب، متخصص بیهوشی و همچنین متخصص نوزادان نهفته است.
اثرات میاستنی گراویس بر بارداری و بالعکس
MG معمولاً زنان را در سنین باروری تحت تاثیر قرار میدهد. بر همین اساس رویارویی زنان مبتلا به این بیماری میتواند دارای پیچیدگیهای خاص خود باشد. اثرات بارداری بر شدت میاستنی گراویس متغیر است. در یک مطالعه، در حالی که ۳۰ درصد از بیماران هیچ تغییری در وضعیت بیماری نشان ندادند، ۲۹ درصد بهبودی پیدا کردند و ۴۱ درصد بدتر شدن علائم میاستنی در دوران بارداری را گزارش کردند.
بدتر شدن علائم میاستنی معمولاً در طول سه ماهه اول و در ماه اول پس از زایمان مشاهده میشود. در حالی که بهبود علائم میاستنی در سه ماهه دوم و سوم گزارش شده است که احتمالاً مربوط به سرکوب سیستم ایمنی ناشی از بارداری است که در این سه ماهه رخ میدهد.
علل تشدید این عارضه در دوران بارداری عبارتند از:
- هیپوونتیلاسیون به دلیل ضعف عضلات تنفسی و بالا رفتن دیافراگم در دوران بارداری
- عفونتهای نفاس
- داروها
- استرس بارداری و زایمان
عاملی که ممکن است مرگومیر مادران را به دلیل خود میاستنی گراویس پیشبینی کند، مدت زمان MG قبل از بارداری شاخص است. در یک مطالعه، خطر مرگومیر مادران در سال اول پس از تشخیص MG و حداقل ۷ سال پس از تشخیص MG بالاتر بود.
مشاوره قبل از تولد نکته مهم در میاستنی گراویس و بارداری
همه زنان مبتلا به این بیماری که قصد بارداری دارند باید در مورد اثرات احتمالی این بیماری بر بارداری و بالعکس مشاوره شوند. موضوع بسیار مهمی که برای درمان میاستنی گراویس در زنان مطرح است، زمان انجام تیمکتومی است. زنان جوان مبتلا به MG که قصد عمل جراحی تیمکتومی را دارند، اگر قصد بارداری ندارند، باید در اولین فرصت آن را انجام دهند. اگر باردار هستند، به آنها توصیه میشود که در صورت امکان، تیمکتومی را تا زمان زایمان به تعویق بیندازند.
مراقبتهای دوران بارداری میاستنی گراویس
همه زنان باید تحت ارزیابی دقیق دورهای قدرت حرکتی، وضعیت تنفسی و قلبی عروقی و همچنین تستهای عملکرد تیروئید قرار گیرند. داروهای متعددی که برای عفونتها یا موارد دیگر در دوران بارداری استفاده میشوند ممکن است با تشدید میاستنی همراه باشند. فهرست کاملی از تمام داروهایی که میتوانند MG را بدتر کنند از متخصص زنان اصفهان و دکتر مغز و اعصاب تحویل گرفته شود.
به زنان باردار مبتلا به میاستنی توصیه میشود که از ورزش کردن و استراحت مکرر خودداری کنند. به آنها باید رژیم غذایی غنی از پتاسیم توصیه میشود. همچنین آنان باید از استرس عاطفی و کمبود خواب اجتناب کنند.
نکات کلیدی مدیریت میاستنی در بارداری
سیر بالینی MG در بارداری متغیر است و شانس تقریباً برابری برای بهبودی، بدتر شدن و یا باقی ماندن در وضعیت فعلی وجود دارد. حداکثر احتمال بدتر شدن در سه ماهه اول و دوره پس از زایمان است. هر چه مدت زمان میاستنی قبل از بارداری طولانیتر باشد، احتمال بدتر شدن آن در دوران بارداری نیز کمتر خواهد بود. همواره نکات گفتهشده را در مدیریت میاستنی گراویس در نظر داشته باشید.
درمان MG در دوران بارداری باید فردی باشد. داروهای آنتی کولین استراز به تنهایی ممکن است برای زنان با ضعف خفیف چشمی کافی باشد. اما داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی، اغلب برای MG شدیدتر مورد نیاز است.
به صورت عمده استروئیدها داروهای سرکوب کننده ایمنی انتخابی هستند. این دارو باید در کمترین دوز موثر استفاده شوند. زایمان زنان مبتلا به میاستنی گراویس باید به صورت طبیعی و واژینال انجام شود.در زمان زایمان مرحله اول معمولا تحت تاثیر میاستنی گراویس قرار نمیگیرد، اما مرحله دوم MG ممکن است در صورت خستگی مادر، کوتاه شود. در صورت در نظر گرفتن زایمان طبیعی، می توان از بی حسی منطقه ای استفاده کرد
آیا میاستنی گراویس به نوزاد متولدشده به صورت ارثی انتقال پیدا میکند؟
همه نوزادان متولد شده از زنان مبتلا به MG باید حداقل به مدت ۷۲ ساعت با دقت تحت نظر قرار گیرند. زیرا خطر ابتلا به MG گذرا در نوزادان در ۱۰ تا ۲۰ درصد از نوزادان متولد شده از مادران میاستنی گراویس رخ میدهد.
چه خطراتی مادران مبتلا به این عارضه را در دوران بارداری تهدید میکند؟
به طور کلی،MG تا حد زیادی بر بارداری تأثیر نمیگذارد. همچنین خطراتی مانند افزایش وزن کم هنگام تولد، سقط جنین خودبهخود یا نارس نیز وجود ندارد.
آیا بیماران مبتلا به این عارضه میتوانند بدون عارضه باردار شوند؟
اکثر زنان میاستنی امکان حاملگی بدون عارضه با نتایج خوب را دارند. برنامهریزی دقیق بارداری و رویکرد تیمی چندرشتهای پزشکی با مشورت دکتر میاستنی گراویس و متخصص زنان و زایمان کلید موفقیت آمیز بودن آن است.
مطالب خواندنی دکتر فهیمه ثابت متخصص زنان اصفهان :
